Çevre Dostu Manyetik Biyokompozit Sorbanla Atıksulardan Kurşun İyonlarının Giderimi

^{Üniversitemiz Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü Analitik Kimya Anabilim Dalı öğretim elemanlarından Arş. Gör. Dr. Fatih Sayın’ın yazarları arasında bulunduğu, “Chitosan immobilization and Fe3O4 functionalization of olive pomace: An eco–friendly and recyclable Pb2+ biosorbent” başlığı ile üretilen yayın Carbohydrate Polymers dergisinde yayınlandı.}

Su kirliliği problemi, yoğun endüstriyel faaliyetler, hızla artan nüfus ve kentleşmenin bir sonucu olarak son yıllarda ciddi artış göstermektedir. Her ne kadar dünyamızın üçte ikisinin su ile kaplı olduğu bilinse de bu suyun yalnızca %1’den daha azlık bir kısmı günlük kullanıma uygun olduğu araştırmacılar tarafından ortaya konulmuştur. Artan su kirliliği ile birlikte kuraklık tehlikesi de dikkate alındığında temiz su kaynaklarına olan ihtiyacın yakın gelecekte insanlığın başlıca gündemini oluşturması kaçınılmaz görünmektedir.

Biyobirikim eğilimleri, biyolojik bozunmaya karşı dirençli olmaları ve toksisite potansiyelleri nedeniyle, sulu ortamda bulunan ağır metal iyonları canlı organizmalar için önemli tehdit unsurlarıdır. Bu sebeple su, alıcı ortama deşarj edilmeden önce etkin olarak endüstriyel ve kentsel kirleticilerden arındırılmalıdır. Bu tür kirleticilerin en tehlikelilerden biri olan kurşun çeşitli sektörlerde yaygın olarak kullanıldığı için kurşunun sulu ortamdan uzaklaştırılması ayrı bir öneme sahiptir. İnsan vücudunda biriken kurşun, beyin hasarına, sinir ve böbrek hastalıklarına veya anemi gibi çeşitli olumsuz sağlık etkilerine neden olabilmektedir.

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü’nde, biyomateryal araştırma ekibince gerçekleştirilen ve Clarivate Journal Citation Reports (JCR)’a göre kimya alanında dünyanın en prestijli dergilerinden biri olan, 9,381 etki değerli Carbohydrate Polymers dergisinde yayınlanan çalışmada hazırlanan kompozit biyosorban sisteminin gerçek atıksu içerisindeki toksik kurşun iyonu uzaklaştırılmasında önemli bir potansiyele sahip olduğunu göstermektedir.

Atıksudan toksik ağır metal iyonlarının giderilmesi için çöktürme, ekstraksiyon ve iyon değiştirme gibi çeşitli fizikokimyasal yöntemler yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak bu yöntemlerin pahalı ekipman gerektirmeleri, ekstra atık oluşturmaları ve düşük derişimdeki toksik kirleticilere karşı yetersiz kalmaları gibi çeşitli dezavantajları bulunmaktadır. Biyosorpsiyon yöntemi ise, sorban maliyetinin düşük olması, düşük derişimdeki mikro kirleticilerin uzaklaştırılmasına olanak sağlaması, basit, verimli ve çevre dostu olması gibi avantajlarından dolayı araştırmacılar tarafından son yıllarda sıklıkla kullanılmaya başlanmıştır. Ayrıca yapılan çeşitli çalışmalar ile toksik metal iyonlarını uzaklaştırmak için geleneksel yöntemlerin yerini yakın gelecekte alacağı da kanıtlanmıştır.

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü öğretim elemanı Arş. Gör. Dr. Fatih Sayın’ın yazarları arasında bulunduğu bu çalışmada prina atığı modifiye edilerek çevre dostu manyetik bir biyokompozit sorban hazırlanmıştır. Önerilen sorban sistemin, sentetik ve gerçek atık su koşullarında etkin kurşun (II) iyonu giderimi sağladığı gözlenmiştir. Sıcaklık değişimi ve yabancı iyon varlığından da etkilenmeyen sorban sistem etkili rejenerasyon yeteneğiyle birlikte alanda güncel ve etkili bir arıtım alternatifi olarak sunulmuştur.

Makaleye erişim için: Carbohydrate Polymers